ATOM VE YAPISI

                               
                             ATOM
Atom; çekirdek ve çekirdek etrafında belirli enerji alanlarında (orbitallerde, elektron bulutlarında) dönen elektronlardan oluşmuş, maddenin en küçük yapı taşına denir.

Atom içerisinde proton, nötron ve elektron bulunur.

Proton: Çekirdekte bulunur. Yükü + dır. “p” simgesi ile gösterilir

Nötron:  Çekirdekte bulunur. Yüksüzdür (Nötr). Kütlesi protonun kütlesine eşittir. “n” simgesi ile gösterilir.

Elektron: Çekirdek etrafında çok hızlı hareket eder. Yükü (-) dir. Kütlesi protonun 1/2000 kadardır. “e” simgesi ile gösterilir.

Atomun özellikleri

• Elektron  çekirdeğin etrafında katmanlarda hareket etmektedir.
• Proton ve nötron atomun çekirdekte yavaş hareket eder.
• Atomun hacmini elektronlar oluşturur. Elektronlar çok geniş bir alanda bulunmaktadırlar.
• Bir atomun kimliğini protonlar belirler. Aynı cins atomların proton sayıları da aynıdır.
• Atomun kütlesini proton ve nötronlar belirler. (Elektronlar çok küçük olduğu için ihmal edilebilir.)
• Elektronlar ve protonlar arasındaki çekim kuvveti sayesinde elektronlar etrafa dağılmaz.
• Elektronlar çok hızlı hareket ettikleri için çekirdeğe yapışmazlar.
• Aynı cins her atomun nötron ve elektron sayıları farklı olabilir. Elektronlar alınıp verilebilir, nötron sayıları da değişebilmektedir.

Kararlı Atomlar

Atomlar kararlı yapıda bulunmak isterler. Kararlı yapıda olmaları için 1. katmanda 2, 2. ve 3. katmanda 8 elektron bulundurmalıdırlar.

Helyum 1. katmanda 2 elektronu bulunduğu için kararlı yapıya sahiptir.

Neon ve Argon elementleri de son yörüngelerinde 8 elektron bulundurdukları için kararlı yapıya ulaşmışlardır.

Dublet Kuralı

Atomların elektron dizilimini Helyuma benzetmesine denir.

Oktet Kuralı

2 ve 3 katmanı bulunan elementlerin son katmanındaki elektron sayısını 8 e tamamlamasına oktet kuralı denir.
Elektron dizilimini Neon ve Argona benzetmeleridir.

Atomların Kararlı Hale Gelmesi

Dublet ve oktet kuralına uymayan atomlar elektron alarak veya elektron vererek kararlı hale gelirler.

Oksijen elementinin 8 Proton ve 8 elektronu bulunmaktadır. 2. katmanda bulunan elektron sayısı 6 dır. Oktet kuralına uymak için 2 elektron daha alarak son yörüngesindeki elektron sayısını 8 e tamamlayarak karalı yapıya ulaşır.

İyon Nedir?

+ veya – yüklü atom yada atom gruplarına iyon denir.
İyonlar elektrik yükü ile yüklüdür. (Nötr değildir.)
Atomlar kimyasal bağ yaparken oktet ve dublet kuralına uymak için elektron alışverişi yapar. Bu şekilde iyonlar da oluşur.

Anyon nedir?

Negatif (-) yüklü iyonlara Anyon denir. Anyon oluşabilmesi için atomun elektron alması gerekir. Anyonların elektron sayısı, proton sayısından fazladır.

 Katyon nedir?

Pozitif (+) yüklü iyonlara Katyon denir. Katyon oluşabilmesi için atomun elektron vermesi gerekir. Katyonların elektron sayısı, proton sayısından azdır.
Not: Katyonun artı yüklü olduğunu hatırlamak için Katyon kelimesinde t harfinden + olduğu anlarız.